IPUINA: Sorpresa harrigarria

Sorpresa harrigarria Udaberria zen eta Guesdi lorategira joan zen. Beldarra ikusi zuen eta esan zion beldarrak: -Ez, ez hil! Nor zara? - Ni Guesdi naiz. Beldarrak esan zion: - Etorri bihar, sorpresa izango duzu ta. Beste egunean, Guesdi bilatzen hasi zen. - Hemen nago. Beldarra tximeleta bihurtuta zegoen eta Guesdik jolastu zuen tximeletarekin. Eder

Taula

Pagina nueva 1
Haur hezkuntzako liburuen sailkapena adinaren arabera
3urte 4urte 5urte
Kokodriloa Ehunzangoa Txomin eta ane udaberrian
Ama eta txita Txanogorritxu Teo hondartzara doa

2007-11-01

IPUINEN TIPOLOGIA ETA SAILKAPENA:

Ipuin herrikoiak beren gai eta motibo garrantzitsuenei behatuz sailkatzen dira. Sailkapen ugari egon arren, ezagunetarikoa Aarne- Thompson izenez ezagutzen dena da. Horren arabera honela sailka daitezke:
- abere edo animalien ipuinak ( protagonistatzat animaliak dituzten ipuinak)
- ipuin miresgarriak ( naturaz kanpoko elementuak, eraldaketa miresgarriak...agertzen dira)
- ohitura- pasadizoak ( kontakizunak eta txiste barregarriak).
Euskal folklorearen aztertzaile handienetako batek, Piarres Lafittek, egindako sailkapena aurkeztuko dut. Bost atal nagusitan sailkatzen zituen:
- legendak eta ipuin epikoak ( mitologia heroiak, Aitor eta Jaun Zuria, pertsonaia nagusitzat zituzten legenda eta kontakizunak, edo Karlomagno pertsonaia historikoari buruzkoak)
- jentilen ipuinak ( euskal mitologia eta bertako jentilei buruzko ipuinak : Mari, lamiak, Basajaun, Tartalo, Herensuge...)
- miresgarrien ipuinak ( folklore unibertsaletik hartutakoa, pertsonaia eta eraldaketa miresgarriak )
- jentilen eta kristauen ipuinak ( Bibliatik hartutako motiboekin eta kristauen fedearekin lotutakoekin batera aintzinako sinesmenak eta superstizioak nahasten dituztenak)
- umorezko ipuinak ( ohiturek, pertsonaien gertaera barregarriaek eta eguneroko bizitzatik hartutako pertsonaiek- medikua, ikaslea edo soldadua, baserritar xume eta bromazalea, tabernaria...- izen bereziekin agertuz, ipuin herrikoien artean ospe eta ohorea lortu izan dute: Pernando Amezketarra. Peru eta Marixe, edo Axular...

No hay comentarios: